De overgang of climacterium is de periode in het leven van een vrouw waarin er grote hormonale en lichamelijke veranderingen plaatsvinden. Het lichaam produceert minder oestrogeen en de menstruatie stopt volledig. Het moment waarop de laatste menstruatie geweest is, noemt men menopauze. Aangezien dat moment pas achteraf bepaald kan worden, spreekt men vaker over de ganse periode van de overgang. Doorgaans gebeurt dit wanneer een vrouw tussen de 45 en 65 jaar oud is.
Tijdens je overgang zal de activiteit van je eierstokken verminderen. Elk meisje wordt geboren met een aantal eicellen en als deze op zijn, stopt je menstruatie en moeten je eierstokken niet meer werken. Je zal dan ook steeds minder oestrogeen produceren. Je hele hormoonhuishouding verandert en het heeft zelfs invloed op je centrale zenuwstelstel.
Ongeveer 30% van de vrouwen heeft serieus last van de symptomen die bij een overgang horen. Uit onderzoek is gebleken dat vrouwen die een druk gezinsleven en een drukke job hebben minder last hebben van de klachten. Verder is de ernst van je klachten ook afhankelijk van hoe snel je oestrogeengehalte daalt. Het blijkt ook dat zwaarlijvige vrouwen minder symptomen vertonen doordat ze meer oestrogeen in hun lichaam hebben. Dit komt doordat vetweefsel ook een soort oestrogeen aanmaakt en deze productie daalt niet tijdens de overgang.
Het meest gekende en vaakst voorkomende symptoom zijn opvliegers. Tijdens zo’n warmte-aanval krijg je een rood hoofd, rode nek of rode borst. Daarna begin je overvloedig te transpireren. Om ten slotte weer af te koelen en koude rillingen te hebben. Dit alles kan enkele minuten tot wel een half uur duren.
Opvliegers gebeuren zowel overdag als ’s nachts.
Er kan meer of juist minder tijd tussen twee menstruaties zitten. Je kunt meer of juist minder bloed verliezen tijdens je menstruatie.
Dit komt door de opvliegers.
Sommige mensen hebben net meer zin in geslachtsgemeenschap omdat ze nu niet meer bang hoeven te zijn voor een ongeplande zwangerschap. Een grote groep vrouwen heeft echter minder zin, doordat geslachtsgemeenschap voor hen pijnlijker wordt. Dit komt door het uitdrogen van de slijmvliezen met een droge schede tot gevolg.
Door de hormonale veranderingen worden je slijmvliezen droger, dat veroorzaakt meerdere klachten:
Dit uit zich in rimpels.
De weefsels in je bekkenbodem verzwakken, waardoor er urine-incontinentie kan ontstaan.
Vrouwelijke hormonen hebben je heel je leven beschermd tegen hart- en vaataandoeningen. Nu je minder oestrogeen produceert, verhoogt de kans op deze ziektes. Je hebt nu evenveel kans op een hart- of vaataandoening als een man.
Dit is een ander woord voor botontkalking. Je bot krijgt minder steun nu er een verminderde oestrogeenproductie is. Ongeveer 10 tot 20% van de botmassa verdwijnt, waardoor botten op een latere leeftijd sneller zullen breken. Eén op de vier vrouwen lijdt aan botontkalking na de menopauze. De symptomen komen meestal pas vele jaren later tot uiting.
Je bent voortdurend moe. Dit komt mede doordat je slecht inslaapt of doorslaapt.
Slecht kunnen in- of doorslapen of ’s morgens te vroeg wakker worden. Doorslapen kan bijvoorbeeld komen doordat je ’s nachts wakker wordt van het zweten.
Dit heeft een dubbele oorzaak: enerzijds neemt je spiermassa af en vetweefsel toe naarmate je ouder wordt. Anderzijds heb je minder calorieën nodig om de dag door te komen. Toch veranderen de meeste mensen hun eetpatroon niet, waardoor ze dagelijks ongeveer een derde te veel eten. Je stofwisseling verloopt gewoon trager dan voorheen.
Bij sommige vrouwen zal dit zelfs migraine zijn.
Hartkloppingen of het overslagen van een hartslag kunnen voorkomen.
Dit kan zowel over constipatie als over diarree gaan. Verder kunnen een opgeblazen gevoel, winderigheid en krampen ontstaan.
Door de veranderende hormoonhuishouding kunnen er nieuwe allergieën ontstaan of oude allergieën kunnen verdwijnen.
Vooral de voeten, benen, schouders en vingergewrichtjes kunnen pijn doen.
Ook je bekkenbodemspieren verzwakken, waardoor je bij het lachen of niezen een klein beetje urine kunt verliezen.
Je stembanden zijn minder soepel en sneller vermoeid. Hierdoor kan je moeilijker de hoge tonen halen.
Het gevoel dat iemand kleine naaldjes in je lichaam steekt. Vooral in je vingers en benen. In rust is deze gewaarwording nog intenser.
Zowel je hoofd- als schaamhaar dunt uit.
Vooral in het gezicht: op je kin, je bovenlip of je wangen kan je last krijgen van ongewenste haargroei.
Vaak reageren vrouwen heftiger op kleine, onbenullige zaken. Ze verliezen sneller hun geduld en kunnen minder verdragen.
Onrustig zijn, je draai niet meer vinden.
Soms zelfs depressiviteit.
Bijvoorbeeld voor je kinderen die rond deze periode op eigen benen gaan staan en het huis verlaten.
Dit komt mede door een gebrek aan slaap.
Er is geen behandeling om je te genezen van de overgang, omdat het geen ziekte is. Het is een periode in je leven waar elke vrouw doorheen moet. Er zijn wel verschillende adviezen en ook enkele geneesmiddelen die ervoor zorgen dat je minder last hebt van de symptomen die bij de overgang horen. Medicijnen worden enkel gegeven wanneer je levenskwaliteit erg wordt aangetast door de symptomen. In de eerste plaats is het aangeraden om je manier van leven aan te passen:
Eet extra voedingsmiddelen die fyto-oestrogenen bevatten. Je kunt deze onder andere terugvinden in soja-producten, bloemkool, broccoli, wortels, aardappelen, spruitjes, ananas, appel, anijs, zoethout en kruizemunt.
Verder eet je best volkoren- en zuivelproducten, maar ook vezel- en kalkrijke producten. Eet een gevarieerd aanbod aan groenten en fruit en plaats hierbij vooral de groene bladgroenten, broccoli en noten regelmatig op het menu. Zij bevatten namelijk veel calcium.
Beperk tenslotte vette of suikerrijke maaltijden, eiwitten, cafeïne en alcohol.
Drink minimum 1,5 liter niet-bruisend water per dag.
Beweeg dagelijks een half uur. Doe dit zo vaak als mogelijk buiten, de buitenlucht kikkert je namelijk op.
Een positieve houding en een positief zelfbeeld helpen je doorheen deze periode van hormonale veranderingen heen.
Als je niet werkt, zoek dan een hobby of spreek regelmatig af met vrienden.
Bovenstaande adviezen komen in bijna elke specifieke behandeling terug:
Draag verschillende laagjes kleding, zodat je iets kunt uitdoen. Kies voor natuurlijke stoffen. Een blouse of trui met knopen is comfortabeler dan een gesloten trui of shirt, omdat je snel een knoopje kan openzetten indien nodig. Neem eventueel meerdere keren per dag een douche.
Drink iets verfrissends wanneer je een opvlieger voelt aankomen. Vermijd cafeïne, alcohol, pikante kruiden en stress. Als je vlierbloesemthee drinkt, is je opvlieger heviger, maar wel sneller gedaan. Dit kan soms nuttig zijn als je daardoor bijvoorbeeld thuis nog kunt douchen voor je weg moet. Drink saliethee om hevige transpiratie tegen te gaan.
Een medicinale behandeling bestaat vaak uit de inname van oestrogeen. Wanneer je deze hormoontherapie langer dan een jaar inneemt, verhoogt het echter je kans op borstkanker. Er zijn ook natuurlijke preparaten, bijvoorbeeld op basis van salvia, verkrijgbaar.
Om nachtzweten tegen te gaan, slaap je best in een koude slaapkamer. Neem ’s morgens en voor het slapengaan een verfrissende douche.
Douch elke ochtend met antibacteriële zeep. Breng na elke douche deodorant aan.
Zorg goed voor jezelf: ga naar de kapper, doe mooie kleren aan, spuit parfum… Dit verhoogt meteen je zelfbeeld. Vermijd ook stress en denk positief. Maak ten slotte tijd voor romantiek.
In je vagina: Gebruik glijmiddel tijdens geslachtsgemeenschap. Een vaginale spoeling tussendoor helpt dan weer om de balans in je vagina te herstellen.
In je mond: Eet suikervrije kauwgom of zure snoepjes.
Hydrateer dagelijks met een goede crème. Beperk het aantal uren dat je in de zon zit. Masseer regelmatig je hoofdhuid, dit verbetert de doorbloeding van je huid waardoor ze gezonder blijft.
Doe dagelijks bekkenbodemspieren.
Eet gezond. Neem dagelijks tijd om te ontspannen en beweeg ook elke dag een half uur. Adem rustig, pas eventueel ademhalings- of ontspanningsoefeningen toe.
Zorg dat je voldoende vitamine D, calcium en mineralen opneemt. Rook niet en beweeg dagelijks.
Eet gezond, sport regelmatig en vermijd stress.
Neem regelmatig rust, ga ook overdag even zitten en ontspan. Wanneer je moeilijk kan in- of doorslapen of als je ’s morgens te vroeg wakker wordt, is het wel best dat je overdag geen dutjes doet. Luister vooral naar je eigen lichaam.
Eet verder ook gezond, beweeg dagelijks en denk positief. Het is beter om ’s avonds geen te zware maaltijd te eten en ook niet te eten kort voor je gaat slapen. Vermijd bovendien producten met cafeïne of alcohol en rook niet.
Ga op een vast uur slapen en zet je wekker elke ochtend op hetzelfde tijdstip. Zorg dat je slaapkamer koel, rustig en donker is.
Om beter te kunnen inslapen, kan je een boek lezen, wat televisie kijken of even gezellig samenzijn met je partner.
Gebruik enkel preparaten of geneesmiddelen indien nodig en bespreek dit altijd eerst met je dokter. Producten met valeriaan in werken rustgevend en ontspannend. Melatonine verbetert je nachtrust in sommige gevallen. Het werkt niet wanneer je slaapproblemen veroorzaakt worden door het drinken van cafeïne, door opvliegers… Bovendien treedt er soms een negatief effect op als je het combineert met andere medicijnen. Neem het, net zoals andere slaappillen, dus nooit in zonder doktersadvies!
Eet nog maar twee derde van wat je gewend bent. Zorg bovendien voor een gevarieerde en gezonde voeding. Beweeg ook dagelijks een half uur.
Zoek uit of de hoofdpijn uitgelokt wordt door iets. Vermijd deze handeling of dit product dan. Een goede nachtrust, gezonde voeding, voldoende ontspanning en zo weinig mogelijk stress helpen ook om hoofdpijn tegen te gaan.
Let op je voeding.
Neem drie keer per dag rustig de tijd om je tanden grondig te poetsen. Ontzie je tandvlees hierbij. Flos ook dagelijks om ontstekingen te voorkomen.
Eet gezond en zorg dat je voldoende van alle vitaminen hebt. Kom niet te veel uren met je haar in de zon en gebruik geen bijtende producten op je haar.
Via laserbehandeling, epileren, scheren of met was kun je de haren verwijderen. Met bleek maak je ze minder zichtbaar.
Een gezonde, evenwichtige voeding. Dagelijkse beweging en een goede nachtrust. Besteed aandacht aan uw uiterlijk en maak dagelijks even tijd voor jezelf. Onderhoud je sociale contacten.
Een medicinale behandeling moet altijd met je arts besproken worden. Hormoontherapie kan helpen, maar wanneer je langer dan een jaar oestrogeen inneemt, stijgt de kans op de ontwikkeling van borstkanker. Kalmeermiddelen helpen tegen een gejaagd gevoel, maar ze zijn verslavend.
Fysiotherapie kan helpen. Sint-Janskruid helpt ook bij somberheid, maar het kan negatieve bijwerkingen hebben wanneer het in combinatie met andere geneesmiddelen genomen wordt. Bespreek dit dus altijd eerst met je huisarts.
Beperk je stress door regelmatig te ontspannen. Beweeg dagelijks een half uur en pas ontspanningstechnieken, zoals yoga, meditatie of ademhalingsoefeningen toe.
Beweeg dagelijks en beperk de stress waar je aan blootgesteld wordt.
Wanneer je kampt met een blessure of een ziekte, is dat natuurlijk erg vervelend. Het is dan ook vanzelfsprekend dat je zo snel mogelijk van deze ziekte of blessure wil herstellen. Gelukkig kun je met de juiste zorgverzekering een heel eind komen. Hieronder vertellen we je op welke manier een zorgverzekering jou in dit proces […]
Een knieblessure of knieartrose kan slopend zijn. Of het nu komt door een actieve levensstijl, leeftijdsgerelateerde activiteiten of een andere reden, een nieuwe knie verandert uw leven. Voor veel mensen wordt het revalidatieproces na een nieuwe knieoperatie nog moeilijker door de bijkomende fysieke en psychologische uitdagingen. Maar als u weet hoe u zich staande kan […]
Het is eindelijk zomervakantie en je hebt er zin in, want je gaat op reis. Je wilt optimaal genieten van je welverdiende vakantie en zorgeloos op reis gaan, maar soms lukt dat niet helemaal. Er zijn allerlei problemen die op kunnen duiken tijdens je vakantie: van vliegangst tot een voedselvergiftiging op een verre bestemming. In […]
Het is natuurlijk erg vervelend als je dagelijks pijn ervaart. Helaas is dit vaak het geval bij knie- en heupklachten. Deze klachten kunnen door allerlei verschillende oorzaken ontstaan. Het vervelende van deze klachten is dat ze soms veroorzaakt worden door andere aandoeningen elders in het lichaam. Gelukkig zijn er verschillende acties die ondernomen kunnen worden […]
Verslavingszorg is een tak van de gezondheidszorg die hulp biedt aan mensen met een verslaving. Door een totaal aanpak aan te bieden aan personen met een verslaving ontstaat kwalitatief hoogstaande verslavingszorg. Als je contact opneemt met de verslavingskliniek krijg je eerst een intakegesprek. Het intakegesprek is bedoeld om kennis te maken en hierbij wordt de […]
Langzaamaan bewegen we ons richting het einde van de pandemie. Het maakt dat steeds meer mensen vragen hebben over de dekking van hun verzekering tegen kosten die voortkomen uit een besmetting met COVID-19. Worden de kosten voor een ziekenhuisopname volledig vergoed als ik mij niet heb laten vaccineren? Welke kosten betaal ik zelf bij een […]
Wanneer je je bezighoudt met de (her)inrichting van de eigen woning, dan is de gezondheid van de woning een van de dingen die altijd centraal dient te staan. DIt komt omdat we ontzettend veel tijd in de eigen woning doorbrengen. Wanneer de woning niet ‘gezond’ genoeg is, dan kan er namelijk al snel schade aan […]
In de zwangerschap komt pijn in het bekken vaak voor. Zo’n 50 procent van de zwangere vrouwen heeft last van bekkenpijn of lage rugpijn. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kunt doen om de klachten te verminderen. Wij delen een aantal praktische tips en oefeningen met je. Veel voorkomende klachten bij bekkeninstabiliteit […]
Veel vrouwen hebben iedere maand weer last van buikpijn, hoofdpijn of een vermoeid gevoel door de menstruatie. Buikpijn en krampen bij de ongesteldheid worden veroorzaakt door de samentrekkende baarmoeder. De baarmoeder trekt samen om het slijmvlies naar buiten te laten gaan. De mate van de klachten verschilt per persoon. Wat kun je doen bij menstruatiepijn? […]
Een te hoge of te lage luchtvochtigheid – dat wil je voorkomen in huis. Op internet zijn er tal van trucs en tricks te vinden om de luchtvochtigheid tussen de 40 en 60 procent te houden, maar waarom is dit nu zo belangrijk? Zowel te veel als te weinig vocht in de lucht is slecht […]