Borstkanker of mammacarcinoom is een kwaadaardig gezwel in de borst dat vertrekt vanuit je melkklierweefsel en steeds verder doordringt in het gezonde weefsel van je borst. Wanneer het niet behandeld wordt verspreidt het zich via je lymfestelsel en je bloed naar de rest van je lichaam.
Het is de meest voorkomende kanker bij vrouwen, maar liefst één op de negen vrouwen in België en Nederland krijgen ooit borstkanker. Gelukkig geneest drie vierde van hen er weer van. Mannen kunnen ook borstkanker krijgen, want zij hebben ook een klein beetje borstklierweefsel. Bij hen is het echter een zeldzame vorm van kanker.
Hoe sneller de diagnose gesteld wordt, hoe beter je prognose is. De behandeling kan dan opgestart worden, wanneer de tumor nog klein is en er zijn vaak nog geen uitzaaiingen naar je klieren of de rest van je lichaam. Dokters spreken over vier stadia van borstkanker, waarbij stadium 1 het minst erg is en de beste genezingskansen biedt. Het gezwel is dan nog kleiner dan twee centimeter, er zijn geen kankercellen terug te vinden in je lymfeklieren en er zijn geen uitzaaiingen, metastase genaamd, in de rest van je lichaam.
Omdat borstkanker opvallend meer voorkomt bij vrouwen boven de 50 jaar, kunnen zij zich best jaarlijks preventief laten testen. Via een mammografie, kan men zien of er een gezwel groeit in je borst. Je laat deze test bij voorkeur in het begin van je cyclus uitvoeren, omdat een tumor dan beter zichtbaar is.
Er zijn meerdere soorten borstkanker, wanneer het eiwit HER2 abnormaal veel voorkomt aan de oppervlakte van je kankercellen noemt men dit HER2 overexpressie of HER2-positief. Dit is een agressieve vorm van borstkanker waarbij het gezwel sneller groeit en groter is dan bij andere vormen van mammacarcinoom.
De oorzaak van borstkanker is niet gekend. Er zijn wel enkele risicofactoren voor het ontwikkelen van mammacarcinoom; zoals ouder dan 50 jaar zijn, vrouw zijn, een familielid met borstkanker hebben, niet zwanger zijn voor je 30 jaar bent, op zeer jonge leeftijd je eerste menstruatie krijgen, op zeer late leeftijd in de menopauze terecht komen, meer dan vijf jaar hormonale substitutiebehandeling ondergaan of ongezond leven. Tot slot bestaat er ook een genetische afwijking, namelijk een mutatie van het BRCA1 of BRCA2 gen, waarbij je bijna zeker borstkanker zal ontwikkelen. Toch is toeval nog de grootste oorzaak van borstkanker.
Een zwelling of verdikking in je borst of onder je oksel.
Een abnormale, soms bloederige, afscheiding uit je tepel. Dit wordt ook wel uitvloed genoemd.
Retractie van je tepel, dit wil zeggen dat hij ingetrokken is. Een zweertje op je tepel. Een verdikking van de huid of een schilferige huid.
Een ingetrokken borstoppervlak. De omtrek van je borst kan veranderen. Een andere textuur van je huid, bijvoorbeeld een sinaasappelhuid. De temperatuur van je borst kan wijzigen. Kleurverandering van de huid op je borst.
Wanneer je één of meerdere van bovenstaande symptomen opmerkt, ga dan naar je dokter voor een grondig onderzoek. Een mammografie kan je al snel uitsluitsel geven over de oorzaak van je klachten.
Er zijn meerdere behandelingsopties bij borstkanker. Welke optie of combinatie van opties er gekozen wordt, hangt af van het type borstkanker, het stadium waarin de kanker zich bevindt en je algemene gezondheid. Zo zal HER2-positieve borstkanker anders behandeld worden dan kanker waarbij er hormoonreceptoren aan de oppervlakte van de kankercellen aanwezig zijn. Verder is er ook een andere behandeling nodig bij een klein gezwel zonder uitzaaiingen, dan bij een tumor van vier centimeter en de aanwezigheid van kankercellen in je lymfeklieren.
Deze behandeling wordt meestal eerst toegepast wanneer de diagnose van borstkanker gesteld wordt. Men zal proberen om zo snel mogelijk het gezwel te verwijderen, hopelijk nog voordat het zich kan uitzaaien.
Naargelang het stadium waarin de kanker zich bevindt, zijn er verschillende operaties mogelijk. Bij voorkeur kiest men voor de minst ingrijpende.
Een tumorectomie is het verwijderen van de tumor en één centimeter gezond weefsel er rond. Dit is een conservatieve operatie waarbij er niet meer dan het ongezond weefsel en een kleine marge verwijderd worden. Het wordt ook wel borstsparende operatie of lumpectomie genoemd. Er is een variant op deze ingreep waarbij er een groter deel van de borst weggehaald wordt, dit noemt men quadrantectomie.
Wanneer de ganse borst moet verwijderd worden, noemt men dat een mastectomie, mammectomie of simpelweg borstamputatie. Dit is onvermijdelijk wanneer de huid op de borst aangetast is of als het gezwel groter dan vijf centimeter is.
Nog tijdens de ingreep, zal men je schildwachtklier of sentinelklier testen. Deze klier is het eerste station onderweg naar je lymfestelsel. Via de sentinelklier verspreidt kanker zich van je borstklierweefsel naar je lymfeklieren. Men test je klier tijdens de operatie op de aanwezigheid van kankercellen zodat men ineens kan ingrijpen indien nodig. Als er geen kankercellen aanwezig zijn, is dit een zeer goed teken. Er is dan nog geen sprake van uitzaaiing. Wanneer er wel kwaadaardige cellen gevonden worden, voert de chirurg ineens een okseluitruiming uit.
Een okseluitruiming wordt ook wel okselkliertoilet of okselevidement genoemd. Het wil zeggen dat de chirurg een tiental lymfeklieren uit je oksel verwijdert om zo de kanker te stoppen. Vroeger werden alle klieren weggehaald, maar dit veroorzaakte veel complicaties omdat het lymfevocht dan niet meer afgevoerd kon worden en zich opstapelde in de arm.
De bestraling met ioniserende stralen doet op zich geen pijn. Meestal gebeurt het uitwendig, maar af en toe kiest men voor een inwendige bestraling. Er worden dan minuscuul kleine buisjes met radioactieve straling in je borst ingebracht. Voor een inwendige bestraling, ook wel brachytherapie genoemd, moet je enkele dagen in het ziekenhuis blijven.
Radiotherapie wordt soms na een chirurgische ingreep gedaan om de kans op herval zo klein mogelijk te maken. De mogelijks achtergebleven kankercellen worden door de stralen vernietigd. In België bestraalt men niet meer voor een operatie, men gebruikt in dat geval chemotherapie om het gezwel te verkleinen.
Soms krijg je chemotherapie voor een chirurgische ingreep om het gezwel te doen krimpen. Hoe kleiner het gezwel, hoe minder ingrijpend de operatie zal zijn. Verder wordt er vaak chemotherapie voorgeschreven als aanvulling op een ingreep. Je neemt dan een cocktail van cel remmende geneesmiddelen in die voorkomen dat kankercellen die achtergebleven zijn in je lichaam kunnen blijven leven en uitzaaien.
Wanneer er hormoonreceptoren aan de oppervlakte van kankercellen te zien zijn, wil dit zeggen dat je kanker hormoongevoelig is. Oestrogeen zal het gezwel doen groeien. In dat geval zal de dokter, als aanvulling op andere behandelingsmethodes, een hormoontherapie opstarten. Via orale medicatie of inspuitingen krijg je medicijnen toegediend die het effect van oestrogeen tegengaan. Je moet dit geneesmiddelen wel jaren aan een stuk innemen om het risico op uitzaaiingen of herval effectief te beperken.
Angiogenesis is de vorming van bloedvaten. Een gezwel heeft voedsel en zuurstof nodig om te leven en groeien. Wanneer er geen bloedvaten meer naar de tumor lopen, zal hij dus niet kunnen groeien. Anti-angiogenesis middelen voorkomen de vorming van nieuwe bloedvaten. Deze medicijnen worden aanvullend bij andere behandelingsmethoden gegeven.
Al deze behandelingen hebben niet enkel invloed op de kwaadaardige cellen in je lichaam, maar ook op het gezonde weefsel. Hierdoor ontstaan er vele bijwerkingen de je levenskwaliteit ernstig aantasten. Bespreek deze met je dokter zodat hij eventueel ook de bijwerkingen kan behandelen.
Vermijd pleisters, deodorant of andere producten op je borst.
Was je borst met lauw water en zonder zeep.
Doe talkpoeder onder je oksels om het zweten te verminderen.
Draag losse kledij en vermijd een BH als het kan.
Draag een katoenen onderhemdje om je huid te beschermen.
Gebruik na het stopzetten van de behandelingen eventueel cosmetische crème om je huid te herstellen.
Laat een borstreconstructie uitvoeren als je je daardoor beter voelt.
Wanneer je kampt met een blessure of een ziekte, is dat natuurlijk erg vervelend. Het is dan ook vanzelfsprekend dat je zo snel mogelijk van deze ziekte of blessure wil herstellen. Gelukkig kun je met de juiste zorgverzekering een heel eind komen. Hieronder vertellen we je op welke manier een zorgverzekering jou in dit proces […]
Een knieblessure of knieartrose kan slopend zijn. Of het nu komt door een actieve levensstijl, leeftijdsgerelateerde activiteiten of een andere reden, een nieuwe knie verandert uw leven. Voor veel mensen wordt het revalidatieproces na een nieuwe knieoperatie nog moeilijker door de bijkomende fysieke en psychologische uitdagingen. Maar als u weet hoe u zich staande kan […]
Het is eindelijk zomervakantie en je hebt er zin in, want je gaat op reis. Je wilt optimaal genieten van je welverdiende vakantie en zorgeloos op reis gaan, maar soms lukt dat niet helemaal. Er zijn allerlei problemen die op kunnen duiken tijdens je vakantie: van vliegangst tot een voedselvergiftiging op een verre bestemming. In […]
Het is natuurlijk erg vervelend als je dagelijks pijn ervaart. Helaas is dit vaak het geval bij knie- en heupklachten. Deze klachten kunnen door allerlei verschillende oorzaken ontstaan. Het vervelende van deze klachten is dat ze soms veroorzaakt worden door andere aandoeningen elders in het lichaam. Gelukkig zijn er verschillende acties die ondernomen kunnen worden […]
Verslavingszorg is een tak van de gezondheidszorg die hulp biedt aan mensen met een verslaving. Door een totaal aanpak aan te bieden aan personen met een verslaving ontstaat kwalitatief hoogstaande verslavingszorg. Als je contact opneemt met de verslavingskliniek krijg je eerst een intakegesprek. Het intakegesprek is bedoeld om kennis te maken en hierbij wordt de […]
Langzaamaan bewegen we ons richting het einde van de pandemie. Het maakt dat steeds meer mensen vragen hebben over de dekking van hun verzekering tegen kosten die voortkomen uit een besmetting met COVID-19. Worden de kosten voor een ziekenhuisopname volledig vergoed als ik mij niet heb laten vaccineren? Welke kosten betaal ik zelf bij een […]
Wanneer je je bezighoudt met de (her)inrichting van de eigen woning, dan is de gezondheid van de woning een van de dingen die altijd centraal dient te staan. DIt komt omdat we ontzettend veel tijd in de eigen woning doorbrengen. Wanneer de woning niet ‘gezond’ genoeg is, dan kan er namelijk al snel schade aan […]
In de zwangerschap komt pijn in het bekken vaak voor. Zo’n 50 procent van de zwangere vrouwen heeft last van bekkenpijn of lage rugpijn. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kunt doen om de klachten te verminderen. Wij delen een aantal praktische tips en oefeningen met je. Veel voorkomende klachten bij bekkeninstabiliteit […]
Veel vrouwen hebben iedere maand weer last van buikpijn, hoofdpijn of een vermoeid gevoel door de menstruatie. Buikpijn en krampen bij de ongesteldheid worden veroorzaakt door de samentrekkende baarmoeder. De baarmoeder trekt samen om het slijmvlies naar buiten te laten gaan. De mate van de klachten verschilt per persoon. Wat kun je doen bij menstruatiepijn? […]
Een te hoge of te lage luchtvochtigheid – dat wil je voorkomen in huis. Op internet zijn er tal van trucs en tricks te vinden om de luchtvochtigheid tussen de 40 en 60 procent te houden, maar waarom is dit nu zo belangrijk? Zowel te veel als te weinig vocht in de lucht is slecht […]